Temmuz ayının son gününde ABD Merkez Bankasının (Fed), eylül ayından itibaren faiz indirimlerine yeşil ışık yakmasına rağmen ülkede açıklanan veriler, resesyon korkularının varlık fiyatları üzerinde etkili olmasına neden oldu.
Fed’in son toplantısında politika faizini 23 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 5,25-5,50 aralığında sabit tutması, fiyat artışları açısından temkinli bir yaklaşım olsa da açıklanan istihdam verileri bunun iş gücü piyasası açısından riskli olabileceğini ortaya koydu.
Ülkede 2 Ağustos’ta açıklanan verilere göre, ABD’de tarım dışı istihdam, temmuz ayında 114 bin kişi artarak beklentilerin altında gerçekleşti.
ABD’de işsizlik oranı, temmuzda yüzde 4,1’den 4,3’e çıktı. Art arda 4 aydır artış gösteren işsizlik oranı, bu dönemde Ekim 2021’den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşen işsizlik oranının bu dönemde haziran ayında olduğu gibi yüzde 4,1 olması öngörülüyordu.
İstihdam verileri iş gücü piyasasında öngörülenden daha hızlı bir bozulmaya işaret ederken, piyasalarda ekonominin resesyona sürüklenebileceğine dair endişeler arttı.
Daha agresif hamle ihtimali masaya geldi
ABD ekonomisinde önemli bir yere sahip olan sanayi sektörünün performansına ışık tutan veriler de piyasalardaki endişelerin artmasında etkili oldu.
İmalat sektöründeki daralma ile iş gücü piyasasındaki yavaşlama göstergeleri sonrasında piyasalarda eylülde faiz indirimlerine başlanacağına kesin gözüyle bakılırken, Fed’in hamlelerinin büyüklüğüne ilişkin soru işaretleri ortaya çıktı.
ABD ekonomisinin resesyona sürüklenebileceğine dair korkuların alevlenmesi sonrası Fed’in eylülde daha agresif bir faiz indirimine gidebileceği fiyatlanmaya başladı.
Resesyon endişeleri satış baskısına yol açtı
Ağustosun ilk gününde ekonominin beklenenden daha fazla yavaşlayabileceğine dair endişeler nedeniyle New York borsası sert düşüşle kapandı.
İstihdam artışının beklentilerin altında kalması endişeleri daha da artırdı ve endeksler 2 Ağustos’u negatif bölgede tamamladı.
Ayın ilk 2 gününde endekslerdeki kayıp Dow Jones’ta yüzde 2,7, S&P 500’de yüzde 3,2 ve Nasdaq’ta yüzde 4,7 oldu.
Bilanço sezonu da hisse ve sektör bazlı oynaklığın yüksek seyretmesine yol açarken, teknoloji hisselerinde düşüşler dikkati çekti.
Asya piyasasındaki gelişmelerle 5 Ağustos’ta tarihi satış baskısıyla karşı karşıya kalan Dow Jones ile S&P 500 endeksleri ayın en düşük kapanış değerlerini kaydetti. Nasdaq endeksi de 7 Ağustos’ta ayın dip seviyesinden kapandı.
Endeksler ayın en düşük kapanış değerlerine indiğinde temmuz ayındaki zirvelerinden sırasıyla yüzde 6, yüzde 8,5 ve yüzde 13 düşmüş oldu.
Olumlu verilerle piyasa toparlandı
Fed yetkililerinden gelen “güvercin” mesajlar ve ABD’de açıklanan işsizlik maaşı başvurularının düşüş kaydetmesi, piyasalardaki resesyon endişelerini bir miktar hafifletti.
Resesyon endişelerinin hafiflemesiyle pay piyasaları 8 Ağustos’tan sonra toparlanmaya başladı.
Ülkede 12 Ağustos haftasında açıklanan verilerin üretici ve tüketici fiyatlarının artış hızının yavaşladığına ve perakende satışların güçlü kaldığına işaret etmesi, piyasalardaki olumlu havayı destekledi.
Açıklanan olumlu verilerle Dow Jones endeksi 5 günlük, S&P 500 ile Nasdaq endeksleri 8 günlük kazanç serisi elde etti.
Aynı hafta cuma günü Jackson Hole Ekonomi Politikası Sempozyumu’nda konuşan Fed Başkanı Jerome Powell, politika ayarlaması için zamanın geldiğini söyledi.
Powell’ın faiz indirimlerine başlanacağının sinyalini vermesiyle endekslerde haftalık kazanç, Dow Jones’ta yüzde 1,3, S&P 500’de yüzde 1,5 ve Nasdaq’da yüzde 1,4’e yaklaştı.
Son hafta teknoloji hisselerinde oynaklık yaşandı
Ağustos ayının son haftasında ABD ekonomisinin ikinci çeyrek büyüme verileri ile kişisel tüketim harcamaları takip edilirken, çip şirketi Nvidia’nın finansal sonuçları da yatırımcıların odağında yer aldı.
Nvidia, çarşamba günü piyasalar kapandıktan sonra yayımladığı bilançosunda 28 Temmuz’da sona eren 3 aylık dönemde gelirinin yüzde 122 arttığını ve 30 milyar dolarla rekor seviyeye çıktığını bildirdi.
Geliri piyasa beklentilerini aşmasına rağmen Nvidia hisselerinde düşüş yaşanırken, bazı büyük teknoloji ve yarı iletken şirketlerin hisselerindeki düşüşler de dikkati çekti.
ABD’de Gayri Safi Yurt İçi Hasıla bu yılın ikinci çeyreğinde yıllıklandırılmış olarak yüzde 3 arttı. Söz konusu dönemde büyüme verisinde yukarı yönlü revizyona gidilirken, geçen ay yayımlanan öncü verilerde, ülke ekonomisinin ikinci çeyrekte yüzde 2,8 büyüdüğü öngörülmüştü.
Dün yayımlanan Fed’in enflasyon göstergesi olarak dikkate aldığı çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi de temmuzda aylık bazda yüzde 0,2 ile beklentiler dahilinde, yıllık bazda ise yüzde 2,6 ile tahminlerin altında arttı.
Bu gelişmelerle, 30 Ağustos’ta 41.563,08 puan ile kapanış rekorunu tazeleyen Dow Jones endeksi, ay boyunca toplamda yüzde 1,8 yükseldi.
S&P 500 endeksi ağustos ayında yüzde 2,3 değer kazanırken, Nasdaq endeksi bazı teknoloji hisselerindeki satış baskısına karşın ayı yaklaşık yüzde 0,7 kazançla tamamladı.
